Essentiële tips voor het omgaan met onweer en weersveranderingen in de bergen!

De bergen zijn een wonderlijke plek waar de elementen vrij spel hebben en het weer snel kan veranderen. Het is belangrijk om voorbereid te zijn op alle mogelijke weersomstandigheden. Hier zijn enkele nuttige tips om je te helpen omgaan met de grillen van het bergweer.

• Check het weerbericht: Voordat je de bergen ingaat, is het essentieel om het weerbericht te controleren. Let op eventuele waarschuwingen voor stormen, zware neerslag of ander extreem weer. Pas indien nodig je route of plannen aan. 
• Neem verschillende soorten kleding mee: Kleed je in lagen, zodat je gemakkelijk kunt aanpassen aan veranderingen in temperatuur en weersomstandigheden. Zorg ervoor dat je waterdichte kleding en stevige schoenen meeneemt om je te beschermen tegen regen, sneeuw en wind. Neem daarnaast ook voldoende warme kleding mee en een muts en handschoenen. Zo bescherm je je tegen de kou.
• Neem voldoende eten en drinken mee: Bergtochten kunnen langer duren dan verwacht, vooral als je te maken krijgt met slecht weer. Zorg ervoor dat je voldoende water en energierijke snacks bij je hebt om je energieniveau op peil te houden tijdens je avontuur.
• Gebruik een kompas of GPS: Bij slecht zicht kan het gemakkelijk zijn om de weg kwijt te raken in de bergen. Zorg ervoor dat je een kompas, kaart en/of GPS bij je hebt om je te helpen navigeren, vooral als je van de gebaande paden afwijkt.
• Wees flexibel: Wees bereid om je plannen aan te passen als het weer verslechtert. Soms is het beter om een veilige schuilplaats te zoeken en te wachten tot het weer verbetert, in plaats van door te gaan met je reis in gevaarlijke omstandigheden. Tijdens een trektocht is het soms zelfs nodig om af te dalen naar het dal en niet verder te lopen naar de volgende hut vanwege bijvoorbeeld onweer of storm.
• Leer over lokale weerpatronen: Elke bergketen heeft zijn eigen unieke weerpatronen en microklimaten. Door meer te leren over het typische weer in het gebied waar je gaat wandelen of klimmen, kun je beter voorbereid zijn op wat je te wachten staat. In de Alpen is het bijvoorbeeld vaak standaard dat in de namiddag een grote kans op onweer is. Plan dus altijd dat je op tijd bij de hut bent en ‘s ochtends vroeg vertrekt.
• Reis niet alleen: Het is altijd veiliger om met een partner of in een groep te reizen, vooral in afgelegen berggebieden. Als er iets misgaat, heb je anderen bij je om hulp te bieden of om hulp te halen.

Wat te doen bij onweer?

Een van de meest angstaanjagende weerfenomenen in de bergen is onweer. De combinatie van hoogte, open terrein en metalen uitrusting maakt berggebieden bijzonder vatbaar voor bliksem. Het is dan ook van cruciaal belang om te weten wat te doen als je wordt geconfronteerd met onweer terwijl je in de bergen bent. Hier zijn enkele essentiële tips om veilig te blijven:

• Wees op de hoogte van de waarschuwingssignalen: Let op de tekenen van naderend onweer, zoals donkere wolken, toenemende wind en het geluid van rommelend onweer in de verte. Als je onweer opmerkt, begin dan onmiddellijk met het zoeken naar een veilige schuilplaats.
  
• Zoek een veilige schuilplaats: Zoek zo snel mogelijk een veilige schuilplaats op, zoals een laaggelegen gebied weg van open terrein en metalen voorwerpen. Ga ver weg van de hoogste boom en kies voor een lage struik. 
• Blijf op de paden: Vermijd het afdwalen van de gemarkeerde paden, vooral tijdens regenachtig weer. Off-trail terrein kan modderig en glad worden, waardoor het risico op uitglijden en vallen toeneemt.
• Vermijd gevaarlijke locaties: Blijf uit de buurt van hoge objecten zoals bomen, rotsen en metalen palen. Deze kunnen blikseminslag aantrekken en lopen daardoor een verhoogd risico.
• Houd afstand: Verspreid jezelf als je met een groep bent, zodat je niet te dicht op elkaar staat. Houd minimaal 2 meter afstand van elkaar. Dit vermindert het risico op letsel als de bliksem toch inslaat. 
• Vermijd natte en vochtige gebieden: Zoek geen schuilplaats onder een rots overhang of in een grot als deze gebieden gevoelig zijn voor overstromingen. Probeer in plaats daarvan een droog, goed geventileerd gebied te vinden.
• Blijf binnen: Als je je in een berghut of een ander veilig onderkomen bevindt, blijf dan binnen totdat het onweer voorbij is en minstens 30 minuten nadat je het laatste onweer hebt gehoord.
• Wees alert op modderstromen: Tijdens zware regenval kunnen modderstromen ontstaan, vooral op steile hellingen. Wees alert op tekenen van verhoogde waterstromen en vermijd gebieden waar modderstromen kunnen optreden.
• Verwijder metalen uitrusting: Als je metalen uitrusting draagt, zoals een ijspickel of wandelstokken, leg deze dan op minstens 10 meter afstand van je vandaan om het risico op blikseminslag te verminderen.
• Blijf kalm: Blijf rustig en kalm tijdens het onweer. Paniek kan leiden tot ondoordachte acties. Blijf bij elkaar en probeer elkaar gerust te stellen terwijl je wacht op veiliger weer.